Choć stosowanie sztucznej inteligencji w zdrowiu nie zostało dotąd uregulowane w Polsce ani w UE, placówki medyczne sięgają już po rozwiązania oparte na AI. W efekcie mierzą się z wieloma wyzwaniami i wątpliwościami. Odpowiedzi na nie ma być „Biała Księga AI w praktyce klinicznej”. Rezultat samoregulacji zostanie ogłoszony 14 czerwca podczas konferencji „AI w zdrowiu”.
– Sztuczna inteligencja w zdrowiu jest już faktem. To ogromna szansa na skuteczniejsze leczenie pacjentów i efektywniejsze funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia. W praktyce oznacza to szybszą i dokładniejszą diagnostykę, wdrożenie właściwego leczenia, a także optymalizację zasobów i kosztów – zauważa Ligia Kornowska, dyrektor zarządzająca Polskiej Federacji Szpitali, liderka Koalicji AI w zdrowiu.
Po co zdrowiu sztuczna inteligencja?
Oparte na algorytmach sztucznej inteligencji innowacje odgrywają coraz większą rolę w wielu sektorach i gałęziach gospodarki. Powód? Stwarzają wiele nowych możliwości, usprawniają pracę, zwiększają efektywność. Ze stosowania sztucznej inteligencji w sektorze zdrowia również płynie wiele korzyści.
– Z perspektywy lekarza lub przedstawiciela innego zawodu medycznego sztuczna inteligencja w zdrowiu to więcej czasu dla pacjenta, cenne podpowiedzi w zakresie zalecanego postępowania, alarmowanie o niepokojących zmianach, bardziej spersonalizowane podejście i odciążenie od części obowiązków administracyjnych. Z perspektywy pacjenta niektóre tylko korzyści to: nowo możliwości w procesie leczenia, poczucie bezpieczeństwa, szybszy dostęp do świadczeń – dodaje Ligia Kornowska.
Medycy chcą jasnych wytycznych
Prekursorzy innowacji w polskich placówkach medycznych muszą jednak mierzyć się z brakiem regulacji dotyczących stosowania sztucznej inteligencji w zdrowiu. Dotyczy to zarówno prawa europejskiego, jak i krajowego. Proces legislacyjny w zakresie stosowania AI w zdrowiu na poziomie Unii Europejskiej jest na stosunkowo wczesnym etapie. Tymczasem placówki medyczne i lekarze już teraz stawiają pytania o to, jak korzystać z rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji w zgodzie z istniejącymi przepisami prawa. Chodzi tu przede wszystkim o poszanowanie praw pacjenta oraz zasad wykonywania zawodu i działalności leczniczej.
Prace nad samoregulacją już w toku
Odpowiedzią na stojące przed lekarzami i przedstawicielami innych zawodów medycznych wyzwania, które są związane ze stosowaniem AI w zdrowiu, jest podjęta przez Koalicję AI w zdrowiu inicjatywa samoregulacji. Zaangażowało się w nią wielu znaczących Partnerów, w tym: Abbott, Comarch, IQVIA, LUX MED, Medicover, Microsoft. Do prac nad samoregulacją dołączyła również Grupa Robocza ds. Sztucznej Inteligencji przy Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Efektem samoregulacji będzie Biała Księga „Biała Księga AI w zdrowiu”.
W gronie ekspertów
Wypracowaniu jasnych wytycznych służy również powołanie Rady Naukowej „Białej Księgi AI w zdrowiu”. W jej skład weszli dotąd m.in. przedstawiciele: Ministra Zdrowia, Rzecznika Praw Pacjenta, Naczelnej Izby Lekarskiej, Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie, Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu czy Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia Uczelni Łazarskiego.
Co się znajdzie w „Białej Księdze”?
„Biała Księga AI w zdrowiu” ma na celu zidentyfikowanie najważniejszych pytań i wątpliwości, które rodzą się w codziennej praktyce stosowania AI. Z dokumentu będzie można dowiedzieć się, czym jest sztuczna inteligencja w zdrowiu, jakie stwarza możliwości, czy jej stosowanie ochronie zdrowia jest prawnie dopuszczalne, w jaki sposób sztuczna inteligencja może wspierać profesjonalistę medycznego i pacjenta, a także jaka jest polityka publiczna w zakresie rozwoju sztucznej inteligencji w ochronie zdrowia. Sporo uwagi autorzy dokumentu poświęcili również prawom pacjenta.
Przejrzyste wytyczne do łatwego zastosowania
„Biała Księga AI w zdrowiu” będzie wskazywała proponowane kierunki odpowiedzi i możliwe rozwiązania, które w ocenie autorów samoregulacji mogą przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa i jakości stosowania AI, a w efekcie do budowania zaufania do tej technologii. Ma mieć wymiar jak najbardziej praktyczny, dzięki czemu będzie przekładać się na możliwe do wdrożenia sposoby postępowania.
Efekty samoregulacji po konsultacjach społecznych
Prace branży medycznej, prawnej i technologicznej nad dokumentem ruszyły na początku roku we współpracy z Kancelarią DZP.„Biała Księga AI w praktyce klinicznej” trafi do konsultacji społecznych w maju. Po ich zakończeniu zostanie wypracowana finalna wersja samoregulacji, która zostanie ogłoszona podczas zaplanowanej na 14 czerwca br. konferencji AI w zdrowiu.
